Στο 80% των ανθρώπων η λοίμωξη εκδηλώνεται χωρίς
συμπτώματα, ενώ το 20% αυτών που μολύνονται μπορεί να εμφανίσουν πυρετό,
κόπωση, πονοκέφαλο, μυαλγίες, εμετούς και εξάνθημα.
|
-Τον κίνδυνο μόλυνσης
από το παράσιτο της ελονοσίας και τον ιό του Δυτικού Νείλου φέρνει η αύξηση της
θερμοκρασίας και τα κουνούπια. Το υπουργείο Υγείας και το Κέντρο Ελέγχου και
Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα, καθώς τα λοιμώδη
αυτά νοσήματα έχουν επανέλθει. Η ελονοσία είχε εκριζωθεί από την Ελλάδα το
1974, αλλά τα τελευταία χρόνια καταγράφονται κρούσματα.
-Το 2009, το ΚΕΕΛΠΝΟ
κατέγραψε επτά κρούσματα και το 2010 κατέγραψε τέσσερα. Αυξημένος ήταν ο
αριθμός τους το 2011 (42 κρούσματα) και το 2012 (20), ενώ το 2013 εντοπίστηκαν
μόλις τρία κρούσματα. Από το 2010 καταγράφονται μαζικά κρούσματα λοίμωξης από
τον ιό του Δυτικού Νείλου (από 86 έως 262), με τους περισσότερους ασθενείς να
εκδηλώνουν συμπτώματα και από το κεντρικό νευρικό σύστημα. Σύμφωνα με τα
στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ, το 2014 δεν υπήρξε κρούσμα στη χώρα μας.
-Η πρόληψη των
σοβαρών αυτών νοσημάτων, τα οποία οφείλονται σε τσίμπημα κουνουπιού, απαιτεί
καλή προετοιμασία και τήρηση των οδηγιών που δίνουν οι ειδικοί. Ο ιός του Δυτικού
Νείλου μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού (συνήθως αφορά
το κοινό κουνούπι). Δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Δεν μεταδίδεται μέσω
της συνήθους κοινωνικής (άγγιγμα, φιλί), σεξουαλικής ή άλλης επαφής και δεν
μεταδίδεται από νοσηλευόμενους ασθενείς στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό.
-Μεγαλύτερο κίνδυνο
να αναπτύξουν σοβαρή μορφή της νόσου διατρέχουν άνθρωποι ηλικίας μεγαλύτερης
των 50 ετών. Στο 80% των ανθρώπων η λοίμωξη εκδηλώνεται χωρίς συμπτώματα, ενώ
σε λίγα άτομα εκδηλώνονται ήπια συμπτώματα. Το 20% αυτών που μολύνονται μπορεί
να εμφανίσουν πυρετό, κόπωση, πονοκέφαλο, μυαλγίες, αρθραλγίες, εμετούς,
εξάνθημα και σπανιότερα διόγκωση των λεμφαδένων. Η νόσος περνάει από μόνη της,
συνήθως σε 3 έως 10 ημέρες.
-Σε πολύ λίγα άτομα,
η νόσος εκδηλώνεται με σοβαρά συμπτώματα: Λιγότερο από το 1% ενδέχεται να
εμφανίσουν σοβαρή μορφή της νόσου (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα,
μηνιγγοεγκεφαλίτιδα ή χαλαρή παράλυση), με υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, δυσκαμψία
αυχένα, αποπροσανατολισμό, τρόμο, κώμα, μυϊκή παράλυση). Για την εκδήλωσή τους
μεσολαβούν συνήθως 2 έως 14 μέρες μετά το τσίμπημα του κουνουπιού (χρόνος
επώασης). Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού
Νείλου, ούτε εμβόλιο για την πρόληψή της.
-Οι ήπιες περιπτώσεις
υποχωρούν, έστω και μετά από αρκετές ημέρες. Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις,
ωστόσο, θα χρειαστούν εισαγωγή σε νοσοκομείο (για χορήγηση υγρών, υποβοήθηση
της αναπνοής και νοσηλευτική φροντίδα).
Προσβάλλει τα ερυθρά
αιμοσφαίρια
-Η ελονοσία είναι μία
σοβαρή νόσος που οφείλεται στο πλασμώδιο (Plasmodium), έναν μικροοργανισμό
(παράσιτο) που προσβάλλει τα ερυθρά αιμοσφαίρια στο αίμα. Το παράσιτο δεν
μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Δεν μεταδίδεται, επίσης, μέσω της συνήθους
κοινωνικής (άγγιγμα, φιλί), σεξουαλικής ή άλλης επαφής. Τα κύρια και πιο
συνηθισμένα συμπτώματα της ελονοσίας είναι υψηλός πυρετός με ρίγη, εφίδρωση,
πονοκέφαλος, πόνος στους μυς και γενική αδιαθεσία. Ο πυρετός εμφανίζεται κάθε
τρίτη (τριταίος) ή κάθε τέταρτη μέρα (τεταρταίος).
-Άλλα συμπτώματα που
μπορούν επίσης να εμφανιστούν είναι ναυτία, διάρροια και εμετός, ενώ σε
ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εκδηλωθεί αναιμία και ίκτερος (κίτρινη χροιά
των ματιών, του δέρματος και των βλεννογόνων) εξαιτίας της καταστροφής των
ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος (αιμόλυση).
-Άν δεν δοθεί η
κατάλληλη θεραπεία και σε σοβαρές μορφές της νόσου μπορεί να παρουσιαστούν
νευρολογικά συμπτώματα, νεφρική ή αναπνευστική ανεπάρκεια. Στις περισσότερες
περιπτώσεις, τα συμπτώματα εμφανίζονται δέκα μέρες έως τέσσερις εβδομάδες μετά
το τσίμπημα, όμως μπορεί να εμφανιστούν τόσο σύντομα όσο επτά μέρες έως και ένα
χρόνο μετά την επαφή με το κουνούπι. Η λοίμωξη από Plasmodium vivax και
Plasmodium ovale μπορεί να υποτροπιάσει, με αποτέλεσμα ο ασθενής να νοσήσει
ξανά μέσα σε διάστημα μηνών από το πρώτο επεισόδιο.
Τσιμπάνε
μόνο τα θηλυκά με έξι «καρφίτσες» που έχουν στο στόμα τους
-Άκρως επικίνδυνα για
τον άνθρωπο είναι τα κουνούπια, τα οποία μεταδίδουν ελονοσία, κίτρινο πυρετό
και εγκεφαλίτιδα. Σύμφωνα με μία θεωρία, ο Μέγας Αλέξανδρος πέθανε έπειτα από
κάποιο σοβαρό λοιμώδες νόσημα που του προκάλεσε τσίμπημα κουνουπιού (αρχαίο
στέλεχος του ιού του Δυτικού Νείλου). Μόνο τα θηλυκά κουνούπια τσιμπάνε με έξι
«καρφίτσες» που έχουν στο στόμα τους.
-Μετά την πρόσληψη
αίματος, ωριμάζουν τα αβγά τους, τα οποία τοποθετούν στην επιφάνεια του νερού.
Στη συνέχεια, εκκολάπτονται οι προνύμφες, οι οποίες τρέφονται με διάφορα
οργανικά κατάλοιπα. Μερικές προνύμφες από κάποια είδη κουνουπιών τρέφονται με
άλλα κουνούπια ή άλλα μικρά έντομα.
-Οι προνύμφες είναι
υδρόβιες και εφοδιασμένες με δύο αναπνευστικά συστήματα που τους επιτρέπουν να
αναπνέουν τόσο κάτω από το νερό όσο και από πάνω. Τα κουνούπια ερεθίζονται και
προσελκύονται από την κίνηση, από τη σωματική θερμότητα, από την υγρασία και το
διοξείδιο του άνθρακα που εκλύεται με την αναπνοή.
-Ο ενοχλητικός ήχος
που κάνουν, προέρχεται από το συγχρονισμένος τους φτερούγισμα, ενώ παρασύρονται
εύκολα από τον άνεμο και μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις.
-Πιο δραστήρια είναι
τις πρώτες πρωινές, τις πρώτες νυχτερινές ώρες και κατά τη διάρκεια της νύχτας,
αλλά υπάρχουν και είδη που τσιμπούν και όλο το εικοσιτετράωρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου