Τα μυστικά για να φτιάξεις τον δικό σου οπωρώνα.

Μετά την εξασφάλιση του καλύτερου φυτού για τον οπωρώνα απαιτείται η ορθή επιλογή της θέσης του ως προς τις εδαφοκλιματικές συνθήκες.

-Ένας από τους πλέον καθοριστικούς και πρωταρχικούς παράγοντες για την επιτυχημένη εγκατάσταση ενός οπωρώνα είναι η ορθή εκλογή ποικιλίας.

-Όταν ένας παραγωγός αποφασίσει να εγκαταστήσει έναν οπωρώνα, θα πρέπει να έχει πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού του ότι πρόκειται να δεσμευτεί με μια γεωργική εκμετάλλευση μακράς χρονικής διάρκειας. Οφείλει να κάνει εξαρχής τις σωστές κινήσεις και επιλογές ώστε να διασφαλιστεί το εισόδημά του για αρκετά χρόνια.

-Οι παράγοντες που καθορίζουν την επιτυχία μιας γεωργικής εκμετάλλευσης οπωρώνα είναι σίγουρα πολλοί. Η κατ’ έτος ικανοποιητική σε ποσότητα και ποιότητα παραγωγή καρπών όπως και η δυνατότητα διάθεσης του τελικού προϊόντος στην αγορά αποτελούν τις πρωταρχικές βασικές προϋποθέσεις μιας επιτυχημένης γεωργικής εκμετάλλευσης με οπωρώνα.

-Μετά την εξασφάλιση του καλύτερου φυτού για τον οπωρώνα, για να επιτευχθεί μια οικονομικά συμφέρουσα καλλιέργεια απαιτείται η ορθή επιλογή της θέσης του οπωρώνα ως προς τις εδαφοκλιματικές συνθήκες και η εφαρμογή ορθολογικού καλλιεργητικού προγράμματος.

-Ένας, όμως, από τους πλέον καθοριστικούς και πρωταρχικούς παράγοντες για την επιτυχημένη εγκατάσταση ενός οπωρώνα είναι η ορθή εκλογή ποικιλίας και κατάλληλου υποκειμένου σε ένα υγιές φυτό.

Δενδρύλλιο
-Στα περισσότερα είδη οπωροφόρων το δενδρύλλιο αποτελείται από δύο μέρη, το υπέργειο και το υπόγειο. Τα χαρακτηριστικά του υπέργειου μέρους προσδιορίζονται κατά ένα μεγάλο ποσοστό από την ποικιλία και κατά ένα μικρότερο ποσοστό, πολύ όμως σημαντικό, από το υποκείμενο (που είναι οι ρίζες).

-Το υποκείμενο είναι αυτό που θα επηρεάσει τη συμπεριφορά του δέντρου στον οπωρώνα σε σχέση με το έδαφος.Επομένως πέρα από την ποικιλία που επιθυμεί κάποιος να προμηθευτεί, θα πρέπει να επιλέξει και το κατάλληλο υποκείμενο. Η επιλογή της ποικιλίας συνδέεται πρώτα από όλα με τις ανάγκες της αγοράς (απαιτήσεις του καταναλωτή - εμπορική αξία). Υπάρχουν όμως και πολλά άλλα χαρακτηριστικά της ποικιλίας που πρέπει να προσέξουμε.

-Έτσι για την επιλογή μας πρέπει να γνωρίζουμε και συνδυάσουμε:

• Τη ζωηρότητα του δέντρου.

• Τις απαιτήσεις σε ψύχος τον χειμώνα.

• Την εποχή άνθισης σε σχέση με τους όψιμους παγετούς της άνοιξης.

• Την απαίτηση ή μη ύπαρξης επικονιαστών στον οπωρώνα.

• Την πρωιμότητα ή οψιμότητα ωρίμανσης των καρπών της.

• Τα εμπορικά χαρακτηριστικά των καρπών που παράγει (χρώμα, μέγεθος, σχήμα, περιεκτικότητα σε οξέα και σάκχαρα, συντηρησιμότητα, χρήσεις).

• Την αντοχή ή ανοχή σε ασθένειες και εχθρούς.

Φυτώρια
-Αυτά για τις παλιές ποικιλίες που καλλιεργούνται σε μια περιοχή είναι λίγο ως πολύ γνωστά, αλλά τα τελευταία χρόνια τα φυτώρια μας «βομβαρδίζουν» με δυνατότητες επιλογής από μια σειρά νέων ποικιλιών, που δεν έχουν μελετηθεί ή δεν είναι γνωστές οι ιδιότητες και χαρακτηριστικά τους.

-Η διαδικασία όμως επιλογής φυτού για τον οπωρώνα μας δεν έχει ολοκληρωθεί, εάν δεν γίνει αντίστοιχα και η επιλογή του κατάλληλου για την ποικιλία υποκειμένου από τα διαθέσιμα.

-Τα υποκείμενα πολλαπλασιάζονται με τρεις τρόπους σήμερα, δηλαδή:

• Είναι σπορόφυτα.

• Προέρχονται από μόσχευμα.

• Αναπαράγονται με ιστοκαλλιέργεια.

-Τα σπορόφυτα θεωρούνται τα «άγρια», είναι συνήθως καθαρά από ιώσεις, δίνουν ζωηρά δέντρα και έχουν παραλλακτικότητα στις ιδιότητές τους.

-Τα υποκείμενα από μόσχευμα ή ιστοκαλλιέργεια είναι κλωνικά επιλεγμένα υποκείμενα με συγκεκριμένες ιδιότητες τις οποίες διατηρούν σε όλα τα φυτά που θα φυτευτούν στον οπωρώνα ομοιόμορφα.

-Θα πρέπει να αναφερθεί ότι το θέμα των φυτωρίων είναι πολύ σοβαρό. Υπάρχουν φυτώρια που δεν λειτουργούν σωστά. Υπάρχουν ποικιλίες και υποκείμενα με δικαιώματα (πρέπει να πληρώσεις στο δημιουργό κάποια χρήματα ανά φυτό ή στρέμμα εγκατάστασης) και τις οποίες διακινούν κάποιοι παράνομα. Τα περισσότερα δέντρα αυτήν τη στιγμή δεν είναι πιστοποιημένα.

-Η πιστοποίηση μπορεί να αφορά την ποικιλία/υποκείμενο του φυτού (αλλιώς δεν γνωρίζεις τι αγοράζεις, μόνο ότι σου πει ο πωλητής!), αλλά και τη φυτοϋγεία του δενδρυλλίου (αν είναι απαλλαγμένο από τις κύριες ιώσεις και ασθένειες του είδους).

-Αυτά και άλλα πολλά επιβάλλουν την αγορά των δενδρυλλίων προς εγκατάσταση από σοβαρά νόμιμα φυτώρια της χώρας.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΑΝΟΣ
Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Τμήμα Γεωπονίας, Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος

http://www.ethnos.gr/agrotis/