Μελισσοκομία - 7 βήματα για να γίνεις μελισσοκόμος.

Η μελισσοκομία δεν επιδοτείται χωριστά ως κλάδος, αλλά εντάσσεται στο πρόγραμμα νέων αγροτών και στα σχέδια βελτίωσης.

-Η Ελλάδα σήμερα είναι η δεύτερη μελισσοκομική δύναμη στην Ευρώπη με 25.000 μελισσοκόμους και σχεδόν 2.000.000 μελίσσια.

-Μέχρι τα χρόνια της κρίσης, η ενασχόληση με τη μελισσοκομία αντιπροσώπευε για τους περισσότερους ένα συμπληρωματικό εισόδημα και ένα μικρό μόνο ποσοστό, περί το 15-20%, την ασκούσε ως κύριο επάγγελμα. Η κρίση φαίνεται πως αλλάζει αυτή την αναλογία, καθώς για πολλούς νέους ανέργους, και αρκετούς πτυχιούχους μεταξύ αυτών, η μελισσοκομία είτε επιλέγεται είτε εξ ανάγκης αποτελεί την κύρια πηγή εισοδήματος.

Πώς να γίνετε μελισσοκόμος:

1. Απαντήστε στην ερώτηση «Μπορώ να γίνω μελισσοκόμος;». Οι υποψήφιοι που δεν έχουν ανοίξει κυψέλη θα πρέπει πρώτα πρώτα να δουν αν είναι εντομόφοβοι ή αλλεργικοί. Στην τελευταία περίπτωση πρέπει να προσπαθήσουν με θεραπείες απευαισθητοποίησης και πάντα να έχουν μαζί τους ένεση κορτιζόνης ή αδρεναλίνης.

2. Σεμινάρια μελισσοκομίας. Σε όλους τους νέους μελισσοκόμους συστήνουμε να μάθουν εξαρχής να παράγουν όλα τα προϊόντα της κυψέλης. Το ίδιο -και περισσότερο- θερμά συστήνουμε και στους παλιούς.

Η ζήτηση για γύρη, βασιλικό πολτό και πρόπολη ολοένα αυξάνει και η τιμή αυτών των προϊόντων είναι κατά πολύ υψηλότερη από του μελιού, ενώ η παραγωγή τους εξαρτάται λιγότερο από τις καιρικές συνθήκες και άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τη νεκταροέκκριση. Για να μάθουμε όλες τις τεχνικές, εκτός από πολλή εξάσκηση χρειάζεται και ο σωστός δάσκαλος, οπότε απαιτούνται σεμινάρια μελισσοκομίας.

3. Επιλογή του είδους της μελισσοκομικής εκμετάλλευσης. Τα 10.000 ευρώ αντιστοιχούν σε 4 κιλά βασιλικό πολτό προς 2,5 ευρώ το γραμμάριο τιμή λιανικής ή σε 1.250 κιλά μέλι προς 8 ευρώ το κιλό τιμή λιανικής ή σε κάπου 335 κιλά γύρη με τιμή λιανικής 30 ευρώ το κιλό. Πόσα μελίσσια όμως θα χρειαστούν για να βγάλουν αυτές τις σοδειές; Τι έξοδα προκύπτουν και πόσες ώρες εργασίας απαιτούνται; Εξαρτάται από την τεχνική που θα έχετε μάθει και από το πόσο θέλετε να δουλέψετε και το αν είστε μόνος ή βοηθάει και η οικογένεια, εξαρτάται ακόμα και από τον καιρό. Από τα πιο απαραίτητα μαθήματα στα σεμινάρια που θα παρακολουθήσετε είναι οι βασικές γνώσεις αγροτικής οικονομίας. Υπολογισμός ετήσιων εξόδων και εσόδων.

4. Αγορά και προετοιμασία του μελισσοκομικού εξοπλισμού.

• Κατάλληλα ρούχα εργασίας, που προστατεύουν το πρόσωπο, το σώμα και τα χέρια από τσιμπήματα.

• Ξέστρο, δηλαδή το βασικό εργαλείο μελισσοκόμου που ανοίγει το καπάκι, ξεσφηνώνει και εξάγει το πλαίσιο, ξύνει κερί και πρόπολη, σκοτώνει σφήκες, καρφώνει κ.ά.

• Καπνιστήρι και αναπτήρα και το κατάλληλο καύσιμο (πευκοβελόνες).

• Βούρτσα για να απομακρύνονται οι μέλισσες από το πλαίσιο.

• Κυψέλες, δηλαδή: κινητή βάση, ορόφους, πλαίσια, καπάκια, πόρτες, συνδετήρες, σύρμα, καψούλια, τεντωτήρα, βάσεις κηρηθρών, το μηχάνημα που ζεσταίνει τα σύρματα για να κάτσει η βάση της κηρήθρας, λινέλαιο και ριπολίνη νερού για την προστασία του εξωτερικού της κυψέλης (αν βρείτε πατέντα δική σας ή φίλου να βουτάτε τις κυψέλες σε λιωμένη παραφίνη ξεχάστε το βάψιμο).

5. Κόστος εκκίνησης.

• Πλήρης κυψέλη με όροφο, πλαίσια με κηρήθρες, συνδετήρες, βαμμένη, περίπου 60 ευρώ.

• Μελίσσι πέντε πλαισίων (παραφυάδα) με τη βασίλισσά του την άνοιξη, 75 ευρώ.

• Ρουχισμός εργασίας και βασικά εργαλεία, 100 ευρώ.

 

-Για τα 4 μελίσσια λοιπόν σύνολο 640 ευρώ. Δεν υπολογίζεται το κόστος εκπαίδευσης, οι μελισσοτροφές που θα χρειαστούν για ανάπτυξη ή συντήρηση μελισσιών σε περιόδους χωρίς μελιττοφορία, τα καύσιμα για επισκέψεις στο μελισσοκομείο και τυχόν μετακινήσεις των μελισσιών.

-Μελλοντικά καθώς αυξάνονται τα μελίσσια και η παραγωγή μεγαλώνει θα χρειαστεί αγροτικό αυτοκίνητο ή τρέιλερ, μελιττοεξαγωγέας και δοχεία αποθήκευσης του μελιού και ανάλογα με την παραγωγική κατεύθυνση εξοπλισμός για παραγωγή γύρης, βασιλικού πολτού, πρόπολης κ.λπ.

6. Επιλογή του μελισσοκομείου. Πριν βάλετε τα μελίσσια σας σ’ ένα χωράφι πρέπει να είστε βέβαιοι ότι δεν είναι ιδιόκτητο. Να τηρείτε τις αποστάσεις που λέει ο νόμος (25 μέτρα από δημόσιο δρόμο και 30 μέτρα από το τελευταίο σπίτι οικισμού). Μια εντελώς διαφορετική περίπτωση, πολύ σπάνια μεν, αλλά επιτυχημένη όπου υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες, είναι το μόνιμο μελισσοκομείο σε συνδυασμό με άλλες αγροτικές δραστηριότητες (π.χ. καλλιέργεια αρωματικών φυτών, οπωροφόρων) ή/και αγροτουρισμό.

7. Επιλογή μελισσιών. Είναι μεγάλο λάθος να ξεκινήσουμε από την αρχή με τα 100 μελίσσια που υπολογίσαμε ότι θα μας δώσουν το εισόδημα που επιθυμούμε. Ξεκινάμε με λίγα και αυξάνουμε τα μελίσσια σταδιακά: 4-10-20-(30 ή 50)-(70 ή 100) παράλληλα με τις γνώσεις μας.

Τονώνει την εθνική οικονομία

-Με την άνθηση της μελισσοκομίας αναπτύσσονται και ακμάζουν επιχειρήσεις που τροφοδοτούν τη μελισσοκομία με εφόδια και εργαλεία (από κυψέλες και κηρήθρες μέχρι μελιτοεξαγωγείς και συσκευαστήρια μελιού) καθώς και επιχειρήσεις που τυποποιούν/συσκευάζουν/εμπορεύονται μέλι και άλλα μελισσοκομικά προϊόντα.

Η μελισσοκομία συνδυάζεται και με άλλες αγροτικές επιχειρήσεις, όπως η καλλιέργεια αρωματικών φυτών ή ο αγροτουρισμός.

-Η μελισσοκομία είναι μια αειφόρος δραστηριότητα που δεν αφαιρεί τίποτα από το περιβάλλον και αντίθετα προσφέρει μέσω της επικονίασης πολλαπλάσια στην αγροτική παραγωγή και το φυσικό οικοσύστημα. Προσφέρει τα θαυμαστά προϊόντα της μέλισσας στη διατροφή και την υγεία του ανθρώπου και παράλληλα τονώνει την τοπική και κατ’ επέκταση την εθνική οικονομία.

TA ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ

Από παστέλι και ρακόμελο έως κεραλοιφές και καλλυντικά

-Τα περιθώρια ανάπτυξης της μελισσοκομίας είναι μεγάλα, καθώς η παραγωγή που σήμερα φτάνει τα 15-20 κιλά ανά κυψέλη μπορεί να αυξηθεί σημαντικά:

• Με την αύξηση της μελισσοκομικής χλωρίδας σε συνεργασία με τους δήμους και τις περιφέρειες, αξιοποιώντας το ΕΣΠΑ και την ΚΑΠ.

• Με την κατάλληλη επιστημονική υποστήριξη στο πεδίο της παραγωγής (πρόβλεψη των μελιττοεκκρίσεων της ελάτης και του πεύκου).

• Με τη συνεργασία με άλλους κλάδους της αγροτικής παραγωγής (π.χ. συνεργασία με αγρότες που θα ήθελαν να παραγάγουν τα προϊόντα τους με τρόπο φιλικό προς τη μέλισσα -υπάρχει σχετικό πιστοποιητικό ποιότητας) και με την εκμετάλλευση ευρωπαϊκών κονδυλίων (σχέδια βελτίωσης).

-Αντίστοιχα μπορεί να αυξηθεί το εισόδημα του μελισσοκόμου:

• Με την παραγωγή περισσότερων ή και όλων των προϊόντων κυψέλης και όχι μόνο μελιού.

• Με τη μεταποίηση από τον παραγωγό των προϊόντων του (από παστέλι και ρακόμελο μέχρι κεραλοιφές και καλλυντικά).

Μπορεί επίσης να αυξηθεί η αξία των μελισσοκομικών προϊόντων μέσα από την έρευνα:

• Είτε στο πεδίο της τυποποίησης (π.χ. ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων, αναλύσεις για υποστήριξη προϊόντων με ταυτότητα όπως ΠΟΠ, ΠΓΕ κ.λπ.).

• Είτε στο πεδίο της προώθησης (έρευνες αγοράς, επαφές με το εξωτερικό, δημοπρατήρια κ.λπ.).

-Η μελισσοκομία επίσης συνδυάζεται με άλλες αγροτικές επιχειρήσεις, όπως π.χ. η καλλιέργεια αρωματικών φυτών ή ο αγροτουρισμός.

-Δεν επιδοτείται χωριστά ως κλάδος αλλά εντάσσεται στο πρόγραμμα νέων αγροτών και στα σχέδια βελτίωσης. Επιδοτήσεις μπορεί να δοθούν και από άλλα μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, από τα Leader και από το ΕΣΠΑ. Πληροφορίες θα πάρετε από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της περιοχής σας και από εξειδικευμένους μελετητές.

-Παράλληλα, από τον Kαν ΕΕ 1308/2013, που διέπει τα Εθνικά Προγράμματα Μελισσοκομίας σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, δίνονται κάποια μικρότερα ποσά ετησίως για αντικατάσταση κυψελών και τεχνική στήριξη (μετακινήσεις). Η τελευταία δράση αφορά μόνο κατά κύριο επάγγελμα μελισσοκόμους, εγγεγραμμένους στο Μητρώο Αγροτών.

Γράφουν oι γεωτεχνικοί της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος: Αγλαΐα Κοντοθανάση - γεωπόνος MSc, Κατερίνα Καρατάσου - κτηνίατρος

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΤΡΟΥΔΑΚΗΣ

Πηγή: http://www.ethnos.gr/agrotis/