Σκαλίζοντας τις σκέψεις.

Στο ανεξερεύνητο σύμπαν του νου αμέτρητες είναι οι επιστημονικές διαδρομές έρευνας που πρέπει να γίνουν ακόμα για να καταλήξουμε σε ουσιαστικότερες απαντήσεις σε ό,τι αφορά την ταχύτητα της σκέψης

-Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες επενδύουν στην έρευνα για τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Τα ποσά αγγίζουν το ένα δισεκατομμύριο ευρώ για το δεκαετές ερευνητικό πρόγραμμα που θα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και τα 100.000.000 δολάρια για το αντίστοιχο αμερικανικό Britain Initiative, που εγκαινιάζεται το 2014 και αφορά μόνο το πρώτο έτος.

-Η πρωτοβουλία για τη μελέτη του εγκεφάλου στις ΗΠΑ, που ανανοινώθηκε διά στόματος του προέδρου Ομπάμα, αφορά την επιτάχυνση, ανάπτυξη και εφαρμογή νέων τεχνολογιών που θα επιτρέψουν στους ερευνητές να παράγουν δυναμικές εικόνες του εγκεφάλου. Οι εικόνες αυτές θα δείξουν με ποιον τρόπο οι πολύπλοκες νευρώσεις και τα μεμονωμένα κύτταρα του εγκεφάλου αλληλεπιδρούν με την ταχύτητα της σκέψης.

Πολλών ταχυτήτων εγκέφαλοι

-Τι ξέρουμε όμως για την ταχύτητα της σκέψης; Τα περισσότερα, σχεδόν, πειράματα που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, εκτός από εκείνα των μυστικών υπηρεσιών, που δεν γνωρίζουμε, αφορούν τα ζώα: Το 1850 ο Γερμανός φυσιολόγος Hermann von Helmholtz προσάρμοσε καλώδια στους μυς του ποδιού ενός βατράχου. Ανακάλυψε ότι χρειαζόταν ένα δέκατο του δευτερολέπτου για να ταξιδέψει ένα σήμα από το νεύρο μέχρι τον μυ του βατράχου.

-Τόσο όμως ο Helmholtz όσο και άλλοι της εποχής, αλλά και κάπως μεταγενέστεροι, δεν μπόρεσαν να κάνουν πολλά παρά μόνο «χοντρικές» μετρήσεις της ταχύτητας της σκέψης. Αργότερα, για να μην πολυλογούμε, αποδείχθηκε ότι τα νεύρα μας λειτουργούν με πολλές και διαφορετικές ταχύτητες, αντανακλώντας στα ερεθίσματα και τις «συνδέσεις» με όλα τα σημεία του ανθρώπινου σώματος.

Το Πανεπιστήμιο της Κύπρου έχει ξεκινήσει μια πρωτοποριακή έρευνα στο πλαίσιο του προγράμματος «ΣΚΕΨΗ», που μελετά ανάμεσα στα άλλα και την ταχύτητα της σκέψης. Η έρευνα πραγματοποιείται από το Κέντρο Εφαρμοσμένης Νευροεπιστήμης (ΚΕΝ) και το Εργαστήριο Νευρογνωστικών Ερευνών του τμήματος Ψυχολογίας του πανεπιστημίου, μας είπε η καθηγήτρια του τμήματος Ψυχολογίας Φώφη Κωνσταντινίδου, διευθύντρια του ΚΕΝ:

«Ερευνούμε τις γνωστικές δεξιότητες, όπως είναι η μνήμη, η συγκέντρωση, η ταχύτητα σκέψης και γλώσσας, καθώς επίσης και την επίδραση της ηλικίας πάνω στις δεξιότητες αυτές. Η μελέτη γίνεται σε ένα μεγάλο δείγμα ενηλίκων Κυπρίων (500 άτομα) άνω των 65 ετών. Η ερευνητική μας προσπάθεια συμβάλλει στη δυνατότητα διαχωρισμού μεταξύ των φυσιολογικών αλλαγών που προκύπτουν από την ηλικία και των παθολογικών αλλαγών στη νόηση και στη συμπεριφορά γενικότερα, που μπορεί να προκαλούνται λόγω παθολογικής γήρανσης, όπως η άνοια τύπου Αλτσχάιμερ».

-Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει περισσότερα από 250.000 μίλια συνδέσεων - μια απόσταση που ξεπερνά εκείνη της Γης από τη Σελήνη! Μέσα από αυτές τις συνδέσεις, να το πούμε απλά, περνά και η σκέψη, η ταχύτητα της οποίας θα μπορούσε να ήταν μεγαλύτερη αν όλοι οι άξονες στον εγκέφαλό μας ήταν χοντροί.

-Πώς θα χώραγαν όμως περίπου 256.000 μίλια από συνδέσεις νευρώνων αν δεν είχαν τη σημερινή μορφή και όγκο, αναφέρει ο Sam Wang, νευροεπιστήμονας στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο Πρίνστον. Φανταστείτε, εκτός από το μέγεθος που θα έπρεπε να είχαν τα κεφάλια μας, και τι τεράστιες ποσότητες ενέργειας θα έπρεπε να καταναλώνει ένας γιγάντιος εγκέφαλος.

Στο ζενίθ

-Πάντως, όπως μας πληροφορεί μια άλλη έρευνα του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, οι πνευματικές μας ικανότητες είναι στο «φουλ» στην ηλικία των 22 ετών. Μετά σιγά σιγά αρχίζει να χάνεται η ικανότητα της μνήμης, κυρίως από την τρίτη δεκαετία της ζωής μας. Οι διαπιστώσεις αυτές προέκυψαν από επταετή έρευνα του πανεπιστημίου, στην οποία συμμετείχαν άτομα ηλικίας 18-60 χρόνων, άνδρες και γυναίκες.

Σε άλλη έρευνα προσφάτως του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ πάνω σε επιληπτικά άτομα που προσφέρθηκαν εθελοντικά (εμφυτεύτηκαν στους εγκεφάλους τους ηλεκτρόδια) αποκαλύφθηκε ότι η ταχύτητα με την οποία η σκέψη γίνεται λόγος είναι συνολικά περίπου 970 χιλιοστά του δευτερολέπτου.

-Μέχρι να δοθούν ουσιαστικές απαντήσεις, για να δείτε πόσο γρήγορη ή γρήγορος είστε με τη σκέψη και την μετατροπή τους σε εικόνες, κλείστε τα μάτια και σκεφθείτε κάτι από την παιδική σας ηλικία, από το δωμάτιο όπου μεγαλώσατε ή από ένα άλλο σημείο του πατρικού σπιτιού σας. Είναι ένα πείραμα που δεν χρειάζεται επιστημονική μεσολάβηση. Και καταγράφεται από εσάς για εσάς.

http://www.enet.gr