Οχυρό Λίσσε.

Στο ύψωμα κοντά στην Κοινότητα Οχυρού, μόλις 2 χιλιόμετρα από το Κάτω Νευροκόπι, αξίζει να πεζοπορήσετε πάνω στο απόρθητο φρούριο Λίσσε. Το χωριό μέχρι το  1936 ονομαζόταν Λίσσα, που στα βουλγάρικα σημαίνει περίβλεπτος, ωστόσο εκείνη την εποχή μοιάζει να γίνεται… ανταλλαγή των ονομάτων και το οχυρό παίρνει το όνομα Λίσσε, ενώ το χωριό μετονομάζεται σε Οχυρό!

Το Οχυρό αυτό είναι το μόνο διατηρημένο και επισκέψιμο στην περιοχή του Κ. Νευροκοπίου, αφού τα υπόλοιπα καταστράφηκαν την περίοδο της γερμανοβουλγαρικής κατοχής. Είναι κατασκευασμένο σε βραχώδη λόφο ύψους 220 μέτρων. Το ανάπτυγμα των υπόγειων καταφυγίων του ήταν 790 μ. και το μήκος των στοών του 960 μ., ενώ 300 σκαλοπάτια συνέδεαν το πολυώροφο οικοδόμημα. Η φρουρά του οχυρού αποτελούταν από 469 άνδρες και διέθετε 10 απλά και 5 διπλά πολυβολεία, 4 αντιαρματικά, 2 ολμοβολεία, 3 πυροβολεία, 3 διπλά βομβιδοβολεία, 8 παρατηρητήρια και 9 εξόδους.

Στα οχυρά αυτά ο Ελληνικός Στρατός πολέμησε γενναία εναντίον των Γερμανικών και Βουλγαρικών μεραρχιών στις 6 και 7 Απριλίου του 1941. Παρά τις λυσσαλέες προσπάθειες και επιθέσεις των εισβολέων, τα οχυρά δεν καταλήθφηκαν και παραδόθηκαν μετά την συνθηκολόγηση της Ελλάδος. Οι Γερμανοί απέδωσαν τιμές στους ήρωες των οχυρών κατά την παράδοσή τους.

Σε ανάμνηση αυτής της μάχης και για να τιμηθούν οι νεκροί έχει ανεγερθεί ένα μικρό Μουσείο. Το Μουσείο έχει ανακαινισθεί το 2002 και είναι ανοιχτό για το κοινό.
Τα εκθέματα του Μουσείου περιλαμβάνουν οπλισμό, (πιστόλια, πολυβόλα, όλμους, χειροβομβίδες κλπ.) που ανήκουν στον Ελληνικό και Γερμανικό στρατό, στολές, μετάλλια και προσωπικά αντικείμενα στρατιωτών και αξιωματικών. Επίσης υπάρχει Στο προαύλιο υπάρχουν κανόνια του Ελληνικού στρατού τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την υπεράσπιση των οχυρών.didedra.gr

Ιστορικό Μάχης
Την 1η Μαρτίου 1941, η Βουλγαρία προσχώρησε στον Άξονα Γερμανίας – Ιταλίας και επέτρεψε την είσοδο των Γερμανών στο έδαφός της. Η Ελλάδα τότε, αν και πολεμούσε εναντίον των Ιταλών στο Βορειοηπειρωτικό Μέτωπο, απεφάσισε να αμυνθεί και εναντίον των Γερμανών.

Στην περιοχή, αμύνεται το 26ο Σύνταγμα Πεζικού της 7ης Μεραρχίας, κατέχοντας και τα οχυρά ΝΤΑΣΑΒΛΗ, ΛΙΣΣΕ, ΠΥΡΑΜΙΔΟΕΙΔΕΣ, ΟΥΣΟΓΙΑ, ΚΑΣΤΙΛΟ, ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΜΠΑΡΝΤΙΣΕΒΑ.

Οι ελληνικές δυνάμεις, δεν είχαν πλήρη οργάνωση και δεν διέθεταν τον απαιτούμενο οπλισμό, υλικά και μέσα για την αντιμετώπιση αντιπάλου με σύγχρονο εξοπλισμό.

Τα ξημερώματα της 6ης Απριλίου 1941 αρχίζει η γερμανική επίθεση από Μονάδες της 72ας Μεραρχίας με υποστήριξη πυροβολικού και αεροπορίας προσβάλλοντας τα ελληνικά τμήματα προκαλύψεως. Στις 11.00 οι Γερμανοί φτάνουν μπροστά από τα οχυρά ΛΙΣΣΕ και ΠΥΡΑΜΙΔΟΕΙΔΕΣ για να παραβιάσουν τη στενωπό Γρανίτου, βάλλονται αποτελεσματικά και καθηλώνονται με σοβαρές απώλειες.

Στις 7,8 και 9 Απριλίου οι Γερμανοί συνεχίζουν τις επιθέσεις καταλήψεως των οχυρών χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Επικοί αγώνες γίνονται πάνω και γύρω από τα οχυρά από τους υπερασπιστές τους. Καμιά περιγραφή, όσο λεπτομερής και αν είναι και κανένα σχήμα λόγου δεν θα ήταν ικανά να αποδώσουν το απαράμιλλο θάρρος, την περιφρόνηση προς τον θάνατο, την ανδρεία και τη λεβεντιά της ελληνικής ψυχής. Όσες φορές κατόρθωσαν οι Γερμανοί να εισέλθουν εντός των υπογείων στοών των οχυρών, ο αγώνας ελάμβανε δραματική τροπή, καθώς οι ηρωικοί υπερασπιστές με αυτοθυσία και ηρωισμό κατόρθωναν να τους εξοντώσουν ή να τους συλλάβουν.

Το πρωί της 10ης Απριλίου τα οχυρά παραμένουν ανέπαφα. Όμως μετά από τη ραγδαία κατάρρευση της γιουγκοσλαβικής αντιστάσεως, που επέτρεψε την υπερκέραση της τοποθεσίας Μπέλες – Νέστος και την ταχεία προέλαση των γερμανικών τεθωρακισμένων προς τη Θεσσαλονίκη, επήλθε η μοιραία συνθηκολόγηση.

Οι ελληνικές απώλειες, κατά τον παραπάνω τετραήμερο αγώνα των οχυρών, υπήρξαν σχετικά μικρές, ενώ οι αντίστοιχες των Γερμανών σημαντικές.
Οι μαχητές των οχυρών, σε όλα ανεξαίρετα τα κλιμάκια, πολέμησαν ισάξια με τους συναδέλφους τους του Ελληνοϊταλικού Μετώπου. Οι ίδιοι οι Γερμανοί, εξέφρασαν το θαυμασμό για την ανδρεία και μαχητικότητα του Ελληνικού Στρατού.army.gr

Πηγή: www.dramini.gr/?p=37454