Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2020

Παραμονή πρωτοχρονιάς στο Καλαμπάκι την δεκαετία 1960!

 

-Παραμονή Πρωτοχρονιάς σήμερα και οι παλαιότεροι μπορούν να θυμηθούν μερικά από τα έθιμα που τηρούσαν οι κάτοικοι του Καλαμπακίου, και που αρκετά τηρούνται μέχρι και σήμερα… δυστυχώς για φέτος έχουμε στερηθεί τα παιδικά κάλαντα και άλλες εορταστικές εκδηλώσεις λόγω των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία.
-Παραμονή πρωτοχρονιάς και όλα τα παιδάκια περιμένανε με ανυπομονησία το απογευματινό κτύπημα από την καμπάνα της Εκκλησίας για να βγούνε στους δρόμους να ψάλλουν τα κάλαντα… μόλις άρχιζε το κτύπημα της καμπάνας τα παιδάκια γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι με τα τρίγωνα και ψάλλανε τα παρακάτω κάλαντα:
 
                                        Ήρθε πάλι το νέο έτος
                                        με της 1-ης του μηνός
                                        ήρθα να σας χαιρετίσω
                                        είμαι δούλος σας ταπεινός
                                        ο Βασίλειος ο Μέγας
                                        να΄ναι πάντα βοηθός,
                                        τα παιδιά σας στο σχολείο
                                        να τα στέλνετε συχνά
                                        να μαθαίνουν ζήτα βία
                                        της πατρίδας τα καλά,
                                        έχω κι΄αλλα να σας πώ
                                        μα δεν είναι ο καιρός
                                        και του χρόνου με υγεία
                                        θα ξανάρθω να σας βρώ
                                        και του χρόνου!
 
-Φυσικά η συγκομιδή από τα κάλαντα ήταν με λιγοστά για την εποχή εκείνη χρήματα, αλλά πλούσια σε φρούτα και γλυκά… χαρακτηριστικό φιλοδώρημα της εποχής εκείνης ήταν τα ξυλοκέρατα… ένας καρπός που προερχόταν από το δένδρο χαρουπιά και ήταν μακριά στριφτά, ξηλώδη εξωτερικά, καστανού χρώματος και στο εσωτερικό τους είχαν μία ευχάριστη γλυκιά γεύση όπως το μέλι.
-Η νύχτα ερχόταν γρήγορα, και όλοι μαζεμένοι στα σπίτια με την οικογένεια περιμένανε την άφιξη του καινούργιου χρόνου παίζοντας διάφορα τυχερά παιχνίδια με τραπουλόχαρτα και με τη σβούρα-ρουλέτα «πάρτα όλα», ενώ η σπιτονοικοκυρά ετοίμαζε τις λιχουδιές και τις πίτες για τον εορτασμό της νέας χρονιάς.
-Μόλις το ρολόγι κτυπούσε 12 τα μεσάνυχτα, νέοι και νέες παίρνανε τις στάμνες (πήλινα υδροφόρα σκεύη) και ξεκινούσανε να πάνε στις βρύσες του χωριού να πάρουνε νερό… επισημαίνουμε ότι την  εποχή εκείνη τα σπίτια δεν είχαν το σημερινό δίκτυο ύδρευσης, και οι κάτοικοι προμηθευόταν νερό από τις τρείς (3) βρύσες που υπήρχαν στο χωριό μέχρι και το έτος 1973. Η πρώτη βρισκόταν στο κέντρο του χωριού όπου τώρα βρίσκεται το πρώην Δημαρχείο, ή δεύτερη ανατολικά του χωριού προς το 1-ο Δημοτικό Σχολείο στη  θέση «Αμπέλια», και η τρίτη στη θέση που βρίσκεται τώρα ο Παιδικός Σταθμός, μέσα σε πανύψηλα πλατάνια.
-Αφού γεμίζανε τις στάμνες με νερό, επιστρέφανε στα σπίτια χωρίς να μιλάνε, αμίλητοι, και έτσι το νερό που προμηθευόταν την αρχή της Πρωτοχρονιάς λεγόταν «αμίλητο νερό»…
-Επίσης ένα άλλο έθιμο ήταν τις πρώτες πρωινές ώρες της Πρωτοχρονιάς, και πριν ακόμη χαράξει, τα παιδιά κυρίως τα αγόρια μέχρι και 12 ετών, κρατώντας στο χέρι ένα κλαδί από το δένδρο σουρβιά, που είχε στα κλαριά δεμένες δεκάρες (σούρβα), γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι και με το κλαρί κτυπώντας στην πλάτη τους ενοίκους του σπιτιού λέγανε τις ευχές:
                                                           Σούρβα σούρβα
                                                           γερό κορμί
                                                           γερό σταβρί
                                                           και του χρόνου γεροί!
-Στη συνέχεια ο σπιτονοικοκύρης τους κερνούσε με τα Χριστουγεννιάτικα εδέσματα και φυσικά το απαραίτητο φιλοδώρημα.


-Καλή χρονιά σε όλους, Χρόνια Πολλά με υγεία σε όλο τον κόσμο!


Δεν υπάρχουν σχόλια: