Σε απόσταση μόλις 60 χλμ. από το κέντρο της Δράμας, ο επισκέπτης της περιοχής συναντά ένα από τα ωραιότερα δασικά συμπλέγματα της χώρας, το περίφημο δάσος της Ελατιάς, του οποίου ο πλούτος σε πανίδα και χλωρίδα στα βουνά της Κεντρικής Ροδόπης αποτελεί σημείο αναφοράς για το νομό μας και τη βόρεια Ελλάδα. Από την πόλη ακολουθούμε βορειοανατολική πορεία με κατεύθυνση το Σιδηρόνερο, 45 χλμ. από τη Δράμα.
 |
| Πανόραμα |
Ταξιάρχες
Θα διασχίσουμε το όμορφο προάστιο Πανόραμα και θα περάσουμε το δάσος αναψυχής Καλλιφύτου, για να επισκεφθούμε αρχικά τη γυναικεία μονή της Αναλήψεως του Σωτήρος (Σίψας) στους Ταξιάρχες, 10 χλμ. από τη Δράμα. Χτισμένη το 1970 βρίσκεται στη θέση παλαιότερου μικρού μοναστηριού. Είναι καθημερινά επισκέψιμη, εορτάζει την ημέρα της Αναλήψεως του Σωτήρος, ενώ συγκεντρώνει πολλούς προσκυνητές την περίοδο του Πάσχα.
Ταξιάρχες-Ιερά Μονή Αναλήψεως του Σωτήρος
Mετά τους Ταξιάρχες, ο δρόμος στενεύει και χρειάζεται σε ορισμένα σημεία ιδιαίτερη προσοχή στην οδήγηση, καθώς βαριά οχήματα μεταφέρουν ξυλεία προς τη Δράμα από τον Απρίλιο μέχρι και το φθινόπωρο. Αρχίζουμε σταδιακά να αισθανόμαστε την αλλαγή του υψόμετρου. Πλησιάζουμε στη διασταύρωση για το μικρό αλλά πολύ γραφικό χωριό Δενδράκια, 23 χλμ. από την πόλη, στις βορειοανατολικές παρυφές του Κεντρικού Φαλακρού. Η περιοχή προσφέρεται για πεζοπορικές διαδρομές σε πυκνό δάσος με ποικιλία βλάστησης από δρυς, καστανιές, φουντουκιές και οξιές, μέχρι τον αυχένα "Κεράσι" στα 1000 μ. και στη δύσβατη ορεινή τοποθεσία της "Μπάρας" στα 1300 μ. Επιστρέφοντας στο δρόμο μας για το Σιδηρόνερο, η βλάστηση γίνεται πυκνότερη στις πλαγιές και ανάμεσα στα ρέματα της περιοχής.
Λιβαδερό
Λιβαδερό
Στο Λιβαδερό, 22 χλμ. από τη Δράμα, συναντάμε το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε6, και λίγο πιο πάνω, στο 25ο χλμ., δροσιζόμαστε με το παγωμένο νερό πηγής.
Από εδώ διασχίζουμε πυκνό δάσος από δρυς, όπου κατά τη χειμερινή περίοδο το χιόνι κάνει αισθητή την εμφάνισή του, όπως και ο πάγος. Όλες αυτές οι αλλαγές στο κλίμα, στο ορεινό έδαφος και στη βλάστηση γίνονται πιο έντονες στον αυχένα "Τουλουμπάρι", σε απόσταση 28 χλμ. από τη Δράμα, εκεί όπου τα απομεινάρια στρατιωτικής μπάρας και φυλακίου μάς οδηγούν πίσω στην εποχή του "Ψυχρού Πολέμου".
Τουλουμπάρι
Για πρώτη φορά από αυτό το σημείο, μπορούμε να δούμε απέναντι τις επιβλητικές κορυφές της Κεντρικής Ροδόπης. Αριστερά μας, μέσα σε πυκνό δάσος στη βόρεια πλευρά του Φαλακρού, ξεκινά χωματόδρομος με κατεύθυνση το Βώλακα σε διαδρομή 37 χλμ., πραγματική πρόκληση μετά την άνοιξη για κατάλληλα οχήματα.
Γέφυρα Παπάδων
Γέφυρα Παπάδων
Παπάδες
Συνεχίζοντας την πορεία μας για το Σιδηρόνερο αρχίζουμε να κατηφορίζουμε προς τη σύγχρονη γέφυρα των Παπάδων, πάνω από τη όμορφη λίμνη που σχηματίστηκε με τα νερά του Νέστου. Μετά τη γέφυρα, 38 χλμ. από τη Δράμα, θα σταματήσουμε για λίγο στο μνημείο των ηρώων της μάχης των Παπάδων του 1944 και των θυμάτων των εκτελέσεων από το στρατό κατοχής την ίδια χρονιά, ενώ μπροστά μας η θέα προς το Φαλακρό και τη λίμνη είναι μοναδική.
Σιδηρόνερο
Με την είσοδό μας στο Σιδηρόνερο, χωριό με ελάχιστους μόνιμους αλλά πραγματικά φιλόξενους κατοίκους, μπορούμε να ακολουθήσουμε το χωμάτινο δρόμο προς τα υδροηλεκτρικά φράγματα του Νέστου, σε απόσταση 22 χλμ., ή να συνεχίσουμε την πορεία μας προς το δάσος της Ελατιάς. Με προορισμό το δασικό χωριό της Ελατιάς, 26 χλμ. από το σημείο που βρισκόμαστε και πάντοτε σε ασφαλτοστρωμένο δρόμο, θα συναντήσουμε στη διαδρομή μας τη Σκαλωτή, το τελευταίο χωριό για προμήθειες πριν από την είσοδό μας στο δασικό σύμπλεγμα, σε απόσταση 9 χλμ. από το Σιδηρόνερο.
Σκαλωτή
Σκαλωτή
Οδηγούμε ήδη σε υψόμετρο πάνω από 900 μ., ανάμεσα σε πλαγιές με μεικτά δάση όπου κυριαρχεί το πεύκο, απολαμβάνοντας τη θέα προς τη βόρεια πλευρά του Φαλακρού. Κοντά στο παλιό δασικό εργοτάξιο, υπάρχει δρόμος με βόρεια πορεία που διατρέχει, μέσα από τρεις διαφορετικές διαδρομές, την περιοχή "Πυκνός Λόφος". Συνεχίζοντας τη βασική μας πορεία φτάνουμε κάτω από τον ίσκιο τεράστιων δέντρων στο δασικό χωριό της Ελατιάς, κέντρο όλης της υλοτομικής δραστηριότητας από την άνοιξη μέχρι και το φθινόπωρο και έρημη πολιτεία το χειμώνα, πνιγμένη στο χιόνι. Βρισκόμαστε σε υψόμετρο 1600 μ., σε μια περιοχή με μέση ετήσια θερμοκρασία 9°C και ετήσιο ύψος βροχής ιδιαίτερα ψηλό, πάνω από 1200 mm.
Δασική ξυλεία
Ανατολικά του χωριού και σε απόσταση 7 χλμ. βρίσκεται η θέση "Στραβόρεμα". Ο χώρος είναι ένα μικρό λιβάδι μέσα σε πυκνά δάση ερυθρελάτης- δασικής πεύκης και χαρακτηρίζεται από τους έντονους μαιανδρισμούς του ρέματος που τον διασχίζει. Η μοναδική για τον ελληνικό χώρο ερυθρελάτη αποτελεί το νοτιότερο άκρο εξάπλωσης ψυχροβίων κωνοφόρων στον ευρωπαϊκό χώρο.
Στραβόρεμα
Στην περιοχή υπάρχει πυκνό δίκτυο τρακτερόδρομων (δασικών δρόμων μιας χρήσης), το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πεζοπορία. Το "Στραβόρεμα" συνδέεται με το δασικό χωριό με τρακτερόδρομο μήκους 3 χλμ. Ο δρόμος του "Στραβορέματος" συνεχίζει με νότια πορεία και για 4 χλμ. είναι βατός με αυτοκίνητο. Στη συνέχεια και για 15 χλμ. είναι κακής βατότητας, περνάει ψηλότερα από το "Στραβόρεμα" και στα πρώτα χιλιόμετρα υπάρχει ο ομώνυμος καταρράκτης.
Μεγάλο Ρέμα
Ο δρόμος τελειώνει μόλις περάσουμε το "Μεγάλο Ρέμα", ενώ λίγο πριν από το τέλος του συναντούμε παράκαμψη με βόρεια κατεύθυνση, που περνάει από δύο εγκαταλελειμμένους οικισμούς (Άνω και Κάτω "Αλίκιοϊ") και ενώνεται με τον κεντρικό δρόμο Φρακτού-Ελατιάς.
Δάσος Ελατιάς
Μετά το τέλος του δρόμου "Στραβορέματος" ακολουθεί παλιό μονοπάτι σε καλή κατάσταση, το οποίο έχει πορεία κατά μήκος του "Μεγάλου Ρέματος". Η περιοχή αυτή έχει διάσπαρτα ερείπια, μαντριά, πεζούλια, ενώ οι δύο πλευρές του ρέματος συνδέονται με παλιά γεφύρια βυζαντινού τύπου.
Δάσος Ελατιάς
Κάθε χρόνο, κοντά στο δασικό χωριό γίνεται το αντάμωμα των Σαρακατσάνων στις 20 Ιουλίου, στη γιορτή του Προφήτη Ηλία.
Ελατιά-Αντάμωμα Σαρακατσάνων
Ελατιά-Αντάμωμα Σαρακατσάνων
Η περιοχή άλλωστε κατοικούνταν, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1940, από τους Σαρακατσάνους με τα κοπάδια τους στις μικρές κοινωνίες των "τσελιγκάτων". Από τη γιορτή του Αι-Γιώργη μέχρι εκείνη του Αι-Δημήτρη, οι Σαρακατσάνοι έφερναν εδώ τα κοπάδια τους σε τριάντα "τσελιγκάτα", όπως στου "Κούτρα" (στο σημερινό δασικό χωριό), στου "Λεπίδα", στου "Δαλακούρα", που έδωσαν το όνομά τους σε περιοχές των βουνών. Κοντά στο δασικό χωριό θα λειτουργήσει σύντομα ξενώνας, μέσα στο πυκνό δάσος, ενώ στο χωριό υπάρχει περιορισμένη δυνατότητα φιλοξενίας ύστερα από συνεννόηση με τη δασική υπηρεσία. Στη διαδρομή μέχρι την Ελατιά μπορούμε να βρούμε ταβέρνες με καλό φαγητό στο Λιβαδερό, στο Σιδηρόνερο και στη Σκαλωτή.
Ελατιά-Αντάμωμα Σαρακατσάνων
Εξαιτίας του ιδανικού κλίματος θα πάρουμε μαζί μας πέστροφες από εκτροφείο κοντά στο Σιδηρόνερο, ντόπια κρέατα, όπως αγριόχοιρου σε εκτροφείο κοντά στη Σκαλωτή, τυροκομικά προϊόντα και μέλι από το Σιδηρόνερο.
Λιβαδερό-Πέτρινη Γωνιά
Το δασικό χωριό της Ελατιάς συνδέεται με οδικό δίκτυο τόσο με το δάσος Σημύδας όσο και με το δάσος Φρακτού. Η πρώτη διαδρομή είναι 26 χλμ. μέχρι το εργοτάξιο της Παναγίας και διέρχεται από δάσος ερυθρελάτης και κυρίως δασικής πεύκης. Για τη δεύτερη προτεινόμενη διαδρομή θα καλύψουμε απόσταση 50 χλμ. μέχρι το εργοτάξιο του Φρακτού, που θα μας αποζημιώσει με το δάσος ερυθρελάτης, δασικής και μαύρης πεύκης. Η κατάσταση του δασικού οδικού δικτύου παρουσιάζεται εξαιρετικά βελτιωμένη μετά την άνοιξη, χάρη στα έργα συντήρησης και προσφέρεται ακόμη και για συμβατικά οχήματα.
Ελατιά-Δασικό χωριό
Ελατιά-Δασικό χωριό
Ελατιά-Δασικό χωριό
Το δάσος της Ελατιάς βρίσκεται 72χλμ. απ' την πόλη της Δράμας. Η διαδρομή είναι μαγευτική. Η εναλλαγή του τοπίου είναι φοβερή. Πανύψηλα δένδρα, ορμητικοί καταρράκτες, άγρια βράχια. Ήμερα ξέφωτα κι ανθισμένα λιβάδια.
Ελατιά
Κτηνοτροφία στην Ελατιά
Στην περιοχή υπάρχουν εγκαταστάσεις δασικής αναψυχής, δηλαδή ξύλινα παγκάκια και τραπέζια κάτω απ’ τα πυκνόφυλλα δέντρα, όπου ο ταξιδιώτης μπορεί να ζήσει την φύση και να εναρμονιστεί με το φιλόξενο περιβάλλον.
Κορμοράνος
Απο 'κεί είναι κι η αφετηρία για ένα άλλο ταξίδι στο δάσος του Φρακτού και στο περίφημο Παρθένο δάσος.
1-ο Φυλάκιο στο Δάσος του Φρακτού
Για να επισκεφτείτε το δάσος του Φρακτού θα πρέπει να πάρετε ειδική άδεια από το δασαρχείο Δράμας. Από'‘κεί μπορείτε να πάρετε και άδεια για τη διαμονή στις εγκαταστάσεις του εργοταξίου.Η πρόσβαση στο κέντρο του Παρθένου δάσους είναι απαγορευμένη, αλλά μπορείτε να πάρετε μια καλή ιδέα για το τι βρίσκεται εκεί, με μια πεζοπορία μέχρι τα ερείπια του Αχλαδοχωρίου και να επισκεφτείτε τους καταρράκτες του Αχλαδορέματος.
Ελατιά-Προφήτης Ηλίας
Το "Παρθένο Δάσος", το μοναδικό αυτό εργαστήρι της φύσης, το πασίγνωστο για την επιστημονική του αξία, βρίσκεται στη θέση "Φρακτό" του δάσους του Παρανεστίου του νομού Δράμας, στο βορειότερο άκρο της Ελληνικής Κεντρικής Ροδόπης, σε απόσταση 100 περίπου χιλιομέτρων από την πόλη της Δράμας και σε υψόμετρο 1.500-1.950 μ. Καταλαμβάνει έκταση 8.500 στρεμ. περίπου και η γενική του έκθεση είναι νότια.
Από το 1980 έχει ανακηρυχθεί "Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης" και έκτοτε τελεί υπό καθεστώς ειδικής προστασίας.
Η αρχική ανακάλυψη παρθένων εκτάσεων (5.500 στρεμ.) και η υπόδειξη και ο προσδιορισμός για πρόσβαση τους έγιναν από τη Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Αργότερα τέθηκαν εκτός δασικής διαχείρισης και άλλες συστάδες, έκτασης 2.700 στρεμ., γύρω από τις ήδη προστατευόμενες, που προσομοιάζουν με αυτές.
Η επιστημονική αξία του παρθένου δάσους του Παρανεστίου για τη μελέτη και έρευνα της φυσικής αναγέννησης και εξέλιξης της δομής του δάσους, κάτω από εντελώς φυσικές συνθήκες, είναι πραγματικά ανυπολόγιστη και παρουσιάζει πανευρωπαϊκό ενδιαφέρον. 
Μονοπάτι στο Παρθένο δάσος
Ο ορισμός "Παρθένο Δάσος" έχει γίνει αντικείμενο ποικίλουσας διατύπωσης εκ μέρους Ευρωπαίων επιστημόνων από τα μέσα του περασμένου αιώνα (Seidel, 1848) ως πολύ πρόσφατα από τον Leipundgut (1982), ο οποίος όρισε ότι "Παρθένο Δάσος είναι το δάσος εκείνο του οποίου η βλάστηση, η μίξη και η δημιουργία εξαρτώνται αποκλειστικά και μόνον από φυσικούς, σταθμικούς και οικολογικούς παράγοντες. 'Ετσι μπορεί να θεωρηθεί ως φυσικό εργαστήρι που στο μέλλον θα παίρνει όλο και μεγαλύτερη αξία, καθόσον θα αυξάνει η σημασία της έρευνας του περιβάλλοντος".
Εκτός από την οξιά, ελάτη, ερυθρελάτη που κυριαρχούν, υπάρχουν και άλλα δασοπονικά είδη, όπως: δασική πεύκη, σημύδα, τρέμουσα λεύκη, σορβιά, ιτιές, σφενδάμι και στο κατώτερο τμήμα του δρυς. Στην ποώδη βλάστηση απαντάται πλήθος κοινών και σπάνιων ειδών. Η πανίδα του παρθένου δάσους ανεπηρέαστη και αυτή από ανθρωπογενείς επιδράσεις παρουσιάζει μεγάλη ποικιλότητα σε είδη,ελάφι. το αγριογούρουνο, το αγριοκάτσικο, ο λύκος. η αρκούδα, ο λαγός. η αλεπού, το φασσοπερίστερο. η φάσσα. ο δρυοκολάπτης ο κότσυφας. ο γερακαετός, ο σταυραετός κ. Χάρη στα μεγάλα σαρκοφάγα ζώα που ζουν στο παρθένο δάσος Φρακτού επιτυγχάνεται μια αυτορρύθμιση του πληθυσμού των άγριων ζώων, γεγονός στο οποίο οφείλεται η διατήρηση της σχετικής οικολογικής ισορροπίας του. Αντίθετα, τα παρθένα δάση της Ευρώπης κινδυνεύουν να χάσουν την οικολογική ισορροπία τους εξαιτίας της υπερβολικής αύξησης των θηραμάτων.
Το παρθένο δάσος του Φρακτού αναπτύσσεται και εξελίσσεται μέσα σε φυσικές και αδιατάρακτες από τον άνθρωπο συνθήκες, όπως επίσης και καταστρέφεται από φυσικά αίτια, όπως φωτιά από κεραυνούς, επιδημίες που προκαλούνται από έντομα κ.λπ.
Φράγμα Πλατανόβρυσης
Φράγμα Πλατανόβρυσης
Οικολογικό…εις διπλούν είναι το υδροηλεκτρικό φράγμα Πλατανόβρυσης στην Δράμα, που ανήκει στην ΔΕΗ. Κι αυτό γιατί εκτός από την «καθαρή» ενέργεια που παράγει, κατά την κατασκευή του «γλίτωσε» το περιβάλλον από την απόρριψη πολλών τόνων ιπτάμενης τέφρας, αφού το σκυρόδεμα του φράγματός αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό ακριβώς από αυτό το υλικό, το οποίο αντλήθηκε από το παρακείμενο Ατμοηλεκτρικό Εργοστάσιο Λιγνίτη της ΔΕΗ στην Πτολεμαϊδα, που δυστυχώς παράγει ως παραπροϊόν της καύσης του λιγνίτη, μεγάλες ποσότητές του. Έτσι λοιπόν αντί αυτές οι ποσότητες τέφρας να απορριφθούν στο περιβάλλον με τα γνωστά άσχημα αποτελέσματα, χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του φράγματος της Πλατανόβρυσης και κατά συνέπεια την παραγωγή «καθαρής» ηλεκτρικής ενέργειας.
Το Φράγμα του Θησαυρού είναι λιθόρριπτο, συνολικού όγκου 11 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων και ύψους 175 μέτρων. Η μέγιστη χρήσιμη ικανότητα αποθήκευσης του ταμιευτήρα του είναι 565.000.000 κυβικά μέτρα νερού. Η λεκάνη του ποταμού Νέστου στη θέση του Θησαυρού είναι 3.698 τετραγωνικά χιλιόμετρα για τη ροή του ποταμού και 4263 τετραγωνικά χιλιόμετρα για τις πλημμύρες του ποταμού.
Το υπόγειο εργοστάσιο είναι τοποθετημένο στο δεξιό αντέρεισμα σε βάθος 400 μέτρων. Λειτουργούν τρεις μονάδες των 100 μεγαβάτ η καθεμιά και η παραγόμενη ετήσια ενέργεια είναι 440 γιγαντοβατώρες.
Όσο εντυπωσιακά και αν είναι τα τεχνικά χαρακτηριστικά του φράγματος δεν μπορούν να συγκριθούν με την εντύπωση που προκαλεί ο ταμιευτήρας του Νέστου πίσω από το Φράγμα του Θησαυρού. Καθώς η λίμνη που σχηματίζεται εκεί εκτείνεται κατά μήκος της παλιάς κοίτης του ποταμού επί πολλά χιλιόμετρα, κάνει τον Νέστο να φαίνεται από ψηλά σαν ένα τεράστιο πλωτό ποτάμι! 
Τα νερά του, αλλού εισχωρούν βαθιά στις χαράδρες των παραποτάμων του και αλλού αφήνουν κατάφυτες γλώσσες γης να διεισδύουν στα νερά, δημιουργώντας ένα είδος μικρών φιόρδ.
Με κατάλληλο όχημα μπορείς να συνεχίσεις στο χωμάτινο δρόμο με κατεύθυνση το Σιδηρόνερο, σε απόσταση 22 χλμ και να κατευθυνθείς σε διαφορετικό περιβάλλον και προορισμό για το Δάσος της Ελατιάς που αποτελεί ένα διαφορετικό οδοιπορικό.
Η επιστροφή σου μπορεί να συνδυαστεί με επίσκεψη σε ορεινά χωριά όπως το Πολύσυκο με τους ελάχιστους κατοίκους του, το Μελισσοχώρι, χτισμένο σε υψόμετρο 700 μέτρων, το Μικροχώρι, το Περίβλεπτο ή την Τιχώτα. Η πρόσβαση σε όλα τα χωριά είναι εύκολη και οι δρόμοι που τα συνδέουν είναι βατοί και ασφαλτοστρωμένοι.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΑΠΟ ΠΑΡΑΝΕΣΤΙ ΠΡΟΣ ΕΛΑΤΙΑ
Σιδηροδρομικός Σταθμός Παρανεστίου
Παρανέστι
Με αφετηρία το Παρανέστι κατευθυνόμαστε προς τα Βόρεια, προς το εργοστάσιο της Πορσέλ.
Μετά από ένα περίπου χιλιόμετρο διασχίζουμε τη γέφυρα του Αρκουδορέματος και κατευθυνόμαστε προς το Φράγμα της Πλατανόβρυσης και τις Ιαματικές Πηγές των Θερμιών. 
Aρκουδόρεμα
Στη διαδρομή μας έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε τη λίμνη που σχηματίζουν τα νερά του Διαβολορέματος πίσω από το Φράγμα της Πλατανόβρυσης. Τα νερά της λίμνης αυτής έχουν κατακλύσει κατάφυτες, άλλοτε, βουνοπλαγιές και ανθρώπινες κατασκευές, αφήνοντας πού και πού να ξεπροβάλουν μερικές απολήξεις που μας υπενθυμίζουν πώς ήταν το τοπίο πριν να κατασκευαστούν τα φράγματα.
Διαβολόρεμα
Προσπερνάμε το παλιό δασικό εργοτάξιο της Ζαρκάδιας και ακολουθούμε την κατεύθυνση του Διαβολορέματος. Μετά από εφτά χιλιόμετρα φτάνουμε στη γέφυρα του Φαρασινού, μια στιβαρή σύγχρονη γέφυρα που υστερεί όμως σημαντικά από άποψη αισθητικής σε σχέση με τις παραδοσιακές μονότοξες γέφυρες της περιοχής, οι οποίες έχουν πλέον ενταχθεί εντελώς στο φυσικό τους περιβάλλον.
Θερμιά
Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος συνεχίζεται για τέσσερα ακόμη χιλιόμετρα και φτάνει ως τα Θερμιά, γνωστά για τις θειούχες ιαματικές πηγές τους. Από εδώ και πέρα μπαίνουμε σε χωματόδρομο. Οδηγούμε στο χωματόδρομο για έξι χιλιόμετρα και φτάνουμε σε μια διασταύρωση (την αποκαλούμενη «Ζήτα»).
Από το Ζήτα το αριστερό σκέλος του δρόμου οδηγεί στο Δάσος της Ελατιάς (Καράντερε). Εμείς ακολουθούμε το δεξιό σκέλος με προορισμό το Δάσος του Φρακτού. Από αυτό το σημείο και πέρα το τοπίο αρχίζει να αλλάζει τα δρυοδάση παραχωρούν σταδιακά τη θέση τους σε δάση μαύρης Πεύκης, τα οποία μας παρακολουθούν σχεδόν μέχρι τη θέση «Αυχένα» του Δάσους του Φρακτού, στην οποία φτάνουμε ύστερα από δεκατρία περίπου χιλιόμετρα. Από τον Αυχένα βλέπουμε προς το Νότο τις βουνογραμμές να απλώνονται μπροστά μας σε επάλληλα κύματα. Όλη αυτή η διαδρομή, αν γίνει προς το τέλος της άνοιξης ή τις αρχές του θέρους, είναι απολαυστική. Ο αέρας κατακλύζεται από άρωμα αγριοφράουλας, αγιοκλήματος και αγριοτριανταφυλλιάς. Νωρίς το πρωί στο δρόμο αυτό, δίπλα στα δέντρα, ορεινές πέρδικες αναζητούν τροφή, ενώ πιο χαμηλά μέσα στη χαράδρα βόσκουν ζαρκάδια, έτοιμα να εξαφανιστούν στον πρώτο θόρυβο που θα ταράξει την ησυχία τους...
Έχουμε ήδη φτάσει στην πιο μυθική γωνιά της Παρανέστιας Γης, στην περιοχή του Φρακτού, λίγα μόνο χιλιόμετρα από το περίφημο Παρθένο Δάσος. Δεν είναι απλώς το μοναδικό παρθένο δάσος στη χώρα μας αλλά και το σημαντικότερο του είδους του στην Ευρώπη. Η έκταση του είναι 5.892 στρέμματα. «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης» κηρύχθηκε σχετικά αργά, μόλις το 1980, λόγω της τεράστιας φυτογεωγραφικής και οικολογικής του μοναδικότητας.
Έκτοτε βρίσκεται σε καθεστώς απόλυτης προστασίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται σ' αυτό καμία απολύτως ανθρώπινη δραστηριότητα εκτός από την επιστημονική έρευνα (και αυτή υπό αυστηρότατους όρους).
Καταράκτης στο Αχλαδόρεμα
Επειδή η επίσκεψη στο Δάσος του Φρακτού — εκτός, εννοείται, των ορίων του Παρθένου Δάσους— είναι ελεγχόμενη, γι' αυτό πρέπει να γνωρίζουμε ότι απαιτείται προηγουμένου άδεια από το Δασαρχείο Δράμας, το οποίο μπορεί επίσης να μας επιτρέψει να φιλοξενηθούμε στις εγκαταστάσεις του δασικού εργοταξίου. Αυτό ισχύει για την περίοδο από 1 Ιουλίου έως 30 Νοεμβρίου. Είτε φιλοξενηθούμε στο εργοτάξιο είτε όχι, ο καλύτερος τρόπος για να σχηματίσουμε μια καλή εικόνα για το Δάσος του Φρακτού είναι να κινηθούμε προς τους καταρράκτες του Αχλαδορέματος και την περιοχή του Αχλαδοχωρίου (Κρουσόβου).
Για τους πεζοπόρους υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν ένα μονοπάτι με καλή σήμανση που μειώνει τη διαδρομή σχεδόν στο μισό. Πεζοπορούμε επί τρία χιλιόμετρα μέσα από δάση πεύκης, σημύδας και οξιάς μέχρι το Τζάκι ρέμα, όπου το μονοπάτι συναντά το δρόμο. Λίγα μέτρα παρακάτω ακούμε τον ήχο ενός μικρού καταρράχτη που κρύβεται πίσω από μεγαλόσωμες πυκνόφυλλες οξιές.
Συνεχίζουμε την πορεία μας προς το Αχλαδόρεμα. Έχουμε δύο επιλογές:
- Η μία είναι να ακολουθήσουμε το μονοπάτι που οδηγεί από το Τζάκι ρέμα στα ερείπια του Αχλαδοχωρίου και τους καταρράχτες του Αχλαδορέματος. Η διαδρομή είναι κουραστική, αποζημιώνει όμως με τις εναλλαγές και τη θέα της τον πεζοπόρο.
Η δεύτερη επιλογή είναι να συνεχίσουμε την πορεία επί του δασικού δρόμου και, αφού περάσουμε το Αχλαδόρεμα, να αναζητήσουμε λίγα μέτρα πιο πάνω το μονοπάτι που οδηγεί στους τρεις καταρράκτες. Στα τριακόσια μέτρα συναντούμε τον πρώτο. Είναι στην πραγματικότητα μια μικρή κατάπτωση. Στο δεύτερο καταρράκτη φτάνουμε ανηφορίζοντας το μονοπάτι ανάμεσα σε οξιές. Το τοπίο είναι βαθύσκιωτο και γαλήνιο. Ένας ίταμος έχει φυτρώσει εκεί που τελειώνει το μονοπάτι καταμεσίς στο ρέμα. Αγριόγιδα κατεβαίνουν εδώ πότε πότε για να πιουν νερό... Ο εντυπωσιακότερος από τους καταρράκτες του Αχλαδορέματος είναι ο τρίτος, αυτός που βρίσκεται κοντά στις νότιες παρυφές του Παρθένου Δάσους.
Μια πινακίδα μας προειδοποιεί ότι η προσέγγιση του είναι δύσκολη. Πράγματι, το μονοπάτι είναι ανηφορικό και επίπονο και διασχίζει επικλινεις λιθοσωρούς (σάρρες).
Στην άκρη της απέναντι πλαγιάς μας περιμένει ο μεγαλύτερος καταρράκτης του Φρακτού, τον οποίο μπορούμε να θαυμάσουμε μόνο από απόσταση. Τα νερά του πέφτουν στα βράχια που οι κλιμακώσείς τους διασπούν τη ροή δημιουργώντας διαδοχικές επαναλήψεις ιδιαιτέρως εντυπωσιακές.
Όλη η διαδρομή είναι μια σπάνια εμπειρία!
Για να φτάσουμε στα ερείπια του Αχλαδοχωρίου, επιστρέφουμε στην αρχή της πεζοπορικής μας διαδρομής και προχωρούμε για τρία χιλιόμετρα επί του δασικού δρόμου. Όπως και αν κινηθούμε, η διαδρομή είναι καταπληκτική. Μας περιμένουν βράχια γυμνά που μοιάζουν με μορφές που απολιθώθηκαν στη διάρκεια μιας χορευτικής τους φιγούρας. Οι κορυφές τους αγγίζουν τα σύννεφα. Οι ρίζες τους χάνονται μέσα στα πυκνά δάση. Πιο πάνω υπάρχουν και άλλοι καταρράκτες.
Γεφύρι στο Αχλαδόρεμα
Στην πραγματικότητα, η εξερεύνηση της περιοχής του Φρακτού δεν τελειώνει ποτέ!
Γενικά, τη μορφή της περιοχής την υπαγορεύει η εποχή. Την άνοιξη τα νερά τρέχουν από παντού γεμίζοντας με τον ήχο τους το χώρο. Το καλοκαίρι το πράσινο κυριαρχεί και η ζωή σφύζει. Το φθινόπωρο, με τις απίθανες χρωματικές του ανατροπές, κάνει το τοπίο να πάλλεται. Στα ξέφωτα που περιβάλλουν το έρημο χωριό γερασμένες κερασιές, κορομηλιές, μισοξεραμένες μηλιές, σορβιές και αχλαδιές, δέντρα που έθρεψαν ανθρώπους στο παρελθόν, αφήνουν τώρα τον καρπό τους να... λάφυραγωγείται από πεινασμένα αγριογούρουνα και αρκούδες.
Και αν καθυστερήσουμε την επιστροφή μας ως το δειλινό και μπορέσουμε να απολαύσουμε στο Φρακτό τις ώρες του λυκόφωτος και της δύσης, θα πάρουμε το δρόμο της επιστροφής έχοντας εγγράψει στη μνήμη μας εικόνες που δε θα τις ξεχάσουμε ποτέ!
Ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην Πρασινάδα
ΠΟΤΑΜΟΣ ΝΕΣΤΟΣ
Ο ποταμός Νέστος πηγάζει από την οροσειρά της Ρίλας στην κεντρική Βουλγαρία, εισέρχεται στην Ελλάδα από το νομό Δράμας και χύνεται στο Θρακικό πέλαγος. Λατρευόταν ως ιερό ποτάμι από τους Θράκες και αναφέρεται από πολλούς αρχαίους συγγραφείς όπως τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Πτολεμαίο κ.ά.
'Εχει συνολικό μήκος 234 χλμ., από τα οποία τα 130 χλμ. διατρέχουν σε ελληνικό έδαφος ακολουθώντας γενικά ΝΑ κατεύθυνση. Στο ελληνικό έδαφος εισέρχεται από το βορειοκεντρικό τμήμα του νομού Δράμας με υψόμετρο κοίτης 400 μ. και εξέρχεται από το Παρανέστι. Στη συνέχεια αποτελεί κοινό σύνορο των νομών Ξάνθης και Καβάλας και εκβάλλει απέναντι από τη Θάσο, σχηματίζοντας το Δέλτα του Νέστου.
Πολλοί οι παραπόταμοι και τα ρέματα που συλλέγουν τα νερά στο έδαφος του νομού και χύνονται στο Νέστο. Από το νότιο τμήμα, ποταμός συνεχούς ροής είναι μόνο το ρέμα Πολυκάρπου. Από την οροσειρά της Κεντρικής Ροδόπης και από δυτικά χύνονται ο Δεσπάτης, ο Μουσδέλης, το Μεγάλο Ρέμα, το Διαβολόρεμα και το Αρκουδόρεμα.
Σήμερα έχουν κατασκευασθεί και λειτουργούν τα δύο, αυτά του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης, και έχουν δημιουργηθεί στα ανάντη τους οι δύο αντίστοιχες . Τα πρανή του ποταμού Νέστου και των λιμνών του καλύπτονται κυρίως με δρυοδάση, ενώ η παρόχθια βλάστηση των λιμνών και των ρεμάτων αποτελείται από περισσότερο υδροχαρή φυτά. Εκτός από τις δρύες, τα είδη που συνθέτουν την παραλίμνια βλάστηση είναι: γαύρος, οστρυά, φράξος, ιτιές, φιλύρα ή φλαμουριά, σφενδάμι, σκλήθρο, αγράμπελη, κρανιά, λεπτοκαρυά, κισσός, κέδρος, παλιούρι πλατάνι, λεύκη, τσαπουρνιά, ακακία, αγριοτριανταφυλλιές, βάτος,κουφοξυλιά, σορβιά κ.ά.
Η ποώδης βλάστηση περιλαμβάνει κοινά αγριολούλουδα των δρυδασών, αλλά και υδροχαρή, όπως: μαργαρίτα, αμπανούλα, σαξιφράγα, δακτυλίδα, γαλατσίδες, αγριοφράουλα, γεράνι, λυχνίς, αγριοπανσές, αγγελική, αψιθιά, βραχυπόδιο, πεντάνευρο, πόα, πολυκόμπι, ρανούγκουλο, πικροράδικο κ.ά.
Η πανίδα στην παραλίμνια περιοχή περιλαμβάνει κυρίως τη βίδρα, αλλά και τα ζώα που μετακινούνται σε όλη την ευρύτερη περιοχή, όπως: λύκος, αλεπού, αγριόγατος, ζαρκάδι, σκαντζόχοιρος, νυφίτσα, αγριογούρουνο.
Επίσης, στην έκταση των λιμνών συναντώνται αμφίβια, όπως σαλαμάνδρα, βάτραχοι, καθώς και ερπετά όπως: νεροφίδα , οχιά, σαύρες, χελώνες κ.ά.
Η ιχθυοπανίδα των λιμνών είναι πλούσια σε " ποσότητες και περιλαμβάνει κέφαλους (Leuciscus cefalus, Otthrias brandti), μπριάνες (Barbus meridionalis, Β. plebejus), σύρτες (Chondrostoma varbarensis), ενώ στα ρέματα υπάρχουν οι πέστροφες (Salmo trutta macrostigma, S. trutta fario ).
Πηγές: http://www.panoramio.com/photo
http://www.drama.gr/tourismos
1 σχόλιο:
Φίλε μου και πάλι μπράβο.
Μου έδωσες καλή ιδέα αύριο Παρανέστι και Νέστο.
Δημοσίευση σχολίου